Bagi seorang wanita yang beriman, menyempurnakan
kewajipan menutup aurat merupakan satu manifestasi pengabdian diri kepada Allah
S.W.T yang mengandungi tujuan murni dalam membersihkan hati, mengharmonikan
hubungan kekeluargaan dan kemasyarakatan, sekali gus mengelakkan pelbagai
bentuk kemudaratan, kerosakan dan implikasi sosial.
Antara suasana yang menjadi
kebiasaan bagi kebanyakan wanita Islam ialah memakai tudung dan pakaian yang
menutup aurat apabila ingin keluar dari rumah sahaja. Sedangkan sekiranya
tetamu datang bertandang, mereka tidak merasakan satu keperluan untuk menutup
aurat kerana masih berada di rumah sendiri. Ada pula yang hanya memakai tudung
apabila keluar dari pagar rumah. Jika hanya keluar sebentar untuk menyidai kain,
menyiram pokok bunga atau menyapu di halaman, kebanyakannya tidak merasakan
bahawa suasana itu juga perlu kepada pakaian yang menutup aurat.
Acap kali juga kita mendengar
komentar-komentar seperti “Sepupu saya ni sejak kecil lagi sudah rapat dan
biasa sangat, macam adik-beradik”.. “Ini bukan orang lain pun, abang ipar
sahaja”.. “Suami emak saudara kan macam bapa saudara juga”.. Dan pelbagai
komentar lain lagi yang menunjukkan bahawa ramai muslimah yang dilihat sudah
menutup aurat di tempat-tempat awam dan di tempat kerja, tetapi sebenarnya masih
kurang jelas tentang status kerabatnya sendiri dari sudut mahram atau tidaknya
mereka dan setakat mana batasan aurat dan pergaulan yang perlu dijaga.
Justeru itu, antara asas
hukum yang wajib diketahui oleh semua muslimah ialah berkenaan persoalan
mahram. Siapakah golongan yang menjadi mahram wanita dan siapakah pula yang
tidak tergolong dari kalangan mahramnya? Persoalan ini amat penting kerana ia
berkait dengan beberapa persoalan hukum yang lain seperti hukum perkahwinan,
batasan aurat, pergaulan, hukum bermusafir, bersentuhan dan berdua-duaan.
Rasulullah s.a.w telah bersabda: “Janganlah seorang lelaki bersunyi-sunyian
dengan seorang wanita melainkan bersamanya mahram. Tidak harus seorang wanita
bermusafir lebih daripada tiga hari melainkan bersamanya suaminya atau ahli
keluarga yang menjadi mahramnya.” H.R Bukhari, Muslim, Abu Daud, Tirmizi dan
An-Nasa’i.
Justeru itu, siapakah mahram
bagi wanita?
Menurut istilah para fuqaha,
mahram wanita ialah lelaki yang diharamkan untuk dikahwini buat
selama-lamanya sama ada disebabkan ikatan nasab keturunan, ikatan
perkahwinan ataupun ikatan penyusuan.
Oleh sebab golongan yang
menjadi mahram wanita ini melibatkan kaum kerabat terdekat, maka nas al-Quran
dan al-Sunnah telah memperincikan tentang golongan yang dikatakan mahram,
kerana bukan semua yang dianggap sebagai kaum kerabat terdekat bagi wanita
adalah mahramnya.
Dalil utama yang menyenaraikan
secara khusus golongan yang dikatakan mahram ialah ayat 23 daripada Surah al-Nisa’
yang bermaksud: “Diharamkan kepada kamu (wahai kaum lelaki) berkahwin dengan
(perempuan-perempuan yang berikut): ibu-ibu kamu, anak-anak perempuan kamu,
saudara-saudara perempuan kamu, saudara-saudara perempuan bapa kamu,
saudara-saudara perempuan ibu kamu, anak-anak perempuan dari saudara kamu yang
lelaki, anak-anak perempuan dari saudara kamu yang perempuan, dan ibu-ibu kamu
yang telah menyusukan kamu, saudara-saudara perempuan sepersusuan, ibu-ibu
isteri kamu (ibu mertua), dan anak-anak tiri yang dalam pemeliharaan kamu dari
isteri-isteri yang kamu telah campuri; tetapi kalau kamu belum campuri mereka
(isteri kamu) itu (dan kamu telah pun menceraikan mereka), maka tiadalah salah
kamu mengahwini mereka. Dan (haram juga kamu berkahwin dengan) bekas isteri
anak-anak kamu sendiri yang berasal dari benih kamu. Dan diharamkan kamu
menghimpunkan (dalam perkahwinan) dua perempuan yang bersaudara, kecuali yang
telah berlaku pada masa yang lalu. Sesungguhnya Allah adalah Maha Pengampun,
lagi Maha Mengasihani.”
Selain daripada ayat
al-Quran di atas, Rasulullah s.a.w telah bersabda yang bermaksud: “Diharamkan
(perkahwinan) kerana penyusuan sebagaimana diharamkan (perkahwinan) kerana
nasab keturunan.” H.R Muslim.
Berpandukan dalil-dalil
hukum yang utama tersebut, senarai golongan yang menjadi mahram bagi wanita
dapat dibahagikan sebagaimana berikut:
1.
Mahram wanita dengan sebab nasab keturunan:
a. Bapa dan datuk (bapa kepada bapa atau bapa kepada ibu)
hingga ke atas
b. Anak lelaki dan cucu lelaki hingga ke bawah
c. Saudara lelaki seibu sebapa, saudara lelaki sebapa dan
saudara lelaki seibu
d. Anak lelaki kepada saudara lelaki dan anak lelaki
kepada saudara perempuan hingga ke bawah
(anak saudara, cucu saudara, cicit saudara dan seterusnya)
e. Saudara lelaki kepada bapa dan saudara lelaki kepada
ibu sehingga ke atas (bapa saudara, datuk saudara, moyang saudara dan
seterusnya)
2. Mahram wanita dengan sebab perkahwinan:
a. Bapa mertua hingga ke atas
b. Bapa tiri iaitu suami baru kepada ibu
c. Datuk tiri iaitu suami baru kepada nenek sama ada sebelah
bapa atau sebelah ibu
d. Menantu lelaki
e. Anak lelaki tiri hingga ke bawah daripada suami baru yang
telah dikahwini oleh seseorang wanita
3. Mahram wanita dengan sebab penyusuan:
a. Bapa susuan dan datuk susuan (bapa kepada bapa susuan
atau ibu susuan) hingga ke atas
b. Anak lelaki susuan hingga ke bawah
c. Saudara lelaki susuan
d. Anak lelaki kepada saudara lelaki susuan atau anak
lelaki kepada saudara perempuan susuan
e. Saudara lelaki kepada bapa susuan dan saudara lelaki
kepada ibu susuan hingga ke atas
f. Suami kepada anak susuan
g. Bapa susuan kepada suami
Senarai mahram wanita dengan
sebab penyusuan ini disimpulkan daripada sabda Rasulullah s.a.w yang telah
disebutkan tadi yang memberi maksud bahawa sebagaimana terdapat sebilangan
lelaki yang dihukum sebagai mahram bagi seseorang wanita kerana nasab
keturunan, demikian juga terdapat sebilangan lelaki lain yang dihukum sebagai mahram
bagi seseorang wanita disebabkan penyusuan.
No comments:
Post a Comment